TÓM TẮT VĂN BẢN NGHỊ LUẬN

Tiết  117 + 119  Tuần 33+34
Ngày soạn:
Văn học sử:           TÓM TẮT VĂN BẢN NGHỊ LUẬN
                                                         
A. Mục tiêu bài học: Giúp hs:
-         Hiểu mục đích, yêu cầu, cách thức tóm tắt văn bản nghị luận.
-         Có kĩ năng tóm tắt văn bản nghị luận.
Trọng tâm kiến thức, kĩ năng
1. Kiến thức
-         Mục đích tóm tắt văn bản nghị luận ;
-         Các yêu cầu tóm tắt văn bản nghị luận.
-         Cách tóm tắt văn bản nghị luận.
2. Kĩ năng
-         Tóm tắt một văn bản nghị luận (dài khoảng 1000 chữ).
-         Trình bày miệng bài tóm tắt trước tập thể.
B. Phương tiện thực hiện:  SGK, SGV, thiết kế bài học và các phương tiện hỗ trợ khác..
Cách thức tiến hành: Đọc, tìm hiểu, gợi tìm, phân tích phát huy chủ thể hs.
C. Tiến trình giờ dạy:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:
3. Dạy bài mới:
Hoạt động của GV & HS
Nội dung cần đạt

 I. Mục đích-yêu cầu của việc tóm tắt văn bản nghị luận. 
 Hs làm việc với sgk
- Mục đích của việc tóm tắt văn bản nghị luận?
1. Mục đích : Trình bày ngắn gọn nội dung của văn bản gốc, theo mục đích sử dụng của mình.
(Nắm được nguồn dữ liệu, các thao tác, để sử dụng, để rèn luyện khả năng tư duy của mình)


- Yêu cầu của việc tóm tắt?
2. Yêu cầu:
+ Đảm bảo các tư tưởng, luận điểm của văn bản gốc. Không được tự ý thêm thắt, xuyờn tạc.
+ Diễn đạt ngắn, gọn, súc tích (loại bỏ những thông tin khôngphù hợp với mục đích tóm tắt) .
-Hs đọc văn bản sgk
- Nêu vấn đề mà tác giả đưa ra bàn bạc?  
II. Cách tóm tắt
- Vấn đề tác giả đưa ra bàn bạc:
+ ở nước ta không có luân lí xã  hội .  

- Dựa vào đâu mà ta biết được vấn đề tác giả đưa ra bàn bạc?
- Các dẫn chứng
+ Dân ta “phải ai tai nấy, ai chết mặc ai” “dân không biết đoàn thể, không trọng công ích” ‘thấy quyền thế thì chạy theo quỵ luỵ, dựa dẫm”
- Mục đích viết văn bản này của nhà chí sĩ yêu nước Phan Châu Trinh?
- Thức tỉnh luân lí đạo đức cho dân
- Phê phán bọn quan lại Nam triều
- Làm sao cho dân ta phát triển dân trí, để giành lại độc lập tự do.


- Tìm các câu văn thể hiện luận điểm của tác giả?
+ Câu 1: “xã hội luân lí thật trong nước ta tuyệt nhiên không ai biết đến”
+ Câu 2: “Cái xã hội chủ nghĩa bên châu Âu rất thịnh hành”
+ Câu 3: “Người ta có ăn học biết xét kĩ thấy xa như thế còn người nước mình thì sao”
+ Câu 4: “Dân không biết...chẳng biết có dân”
+ Câu 5: “Những kẻ ở vườn... mùi làm quan”
+ Câu 6: “Nay muốn...đoàn thể đã”



- Cách trình bày những luận cứ của tác giả?
1.LuËn ®iÓm: “D©n kh«ng biÕt...ch¼ng biÕt cã d©n”
2.LuËn cø:
+ Bän Êy muèn gi÷ tói tham ®Çy m·i, ®Þa vÞ cña m×nh ®­îc v÷ng m·i bÌn kiÕm c¸ch ph¸ tan tµnh ®oµn thÓ cña quèc d©n
+ “DÉu tr«i næi ...phó quý”
+ “Mét ng­êi lµm quan...chª bai”
+ “Ng­êi ngoµi ...sao ®­îc”
+ “Ngµy x­a ... lµm quan n÷a”
+ “Nh÷ng bän quan l¹i...¨n c­íp cã giÊy phÐpvËy”

à Trong luận điểm thứ tư này tác giả dùng sáu luận cứ để làm rõ luận điểm.



-Hs thảo luận nhóm
II/ Luyện tập
* Câu 1
-Sự đa dạng và thống nhất của người In-đô-nê-xi-a
-Xuân Diệu là một tài năng về nhiều mặt
- Hs thảo luận nhóm
- Xác định vấn đề  và mục đích nghị luận?
* Câu 2
-Vấn đề nghị luận: nguồn nước ngọt ngày càng bị khan hiếm
-Liên hợp quốc đã ra lời kêu gọi bảo vệ nguồn nước ngọt

Mục đích: mọi người thấy vấn đề cấp bách.
Mọi người phải có trách nhiệm tiết kiệm nước
Mọi người đều phải tham gia việc bảo vệ nguồn nước ngọt, chống ô nhiễm. 



- Tìm các luận điểm được thể hiện trong văn bản?
Luận điểm 1:
Trong đời sống, thứ tài sản bị huỷ hoại và lãng phí nhiều nhất là nước.
Luận điểm 2:
Các nhà khoa học đã cho biết, nước ngọt trên trái đất này là có hạn
Luận điểm 3:
Trên trái đất, không phải nước nào cũng may mắn được trời cho đủ nước ngọt để dùng.
Luận điểm 4:
Liên hợp quốc đã ra lời kêu gọi bảo vệ nguồn nước ngọt.

- Tóm tắt văn bản bằng ba câu.
 “Tài sản bị huỷ hoại và lãng phí nhiều nhất là nước ngọt, Nước ngọt trên trái đất là có hạn, người tăng lên, công nghiệp phát triển, nước sử dụng nhiều và nước thải làm ô nhiễm hồ, ao, sông, ngòi.Chúng ta phải biết tiết kiệm và bảo vệ nguồn nước sạch”

D. Củng cố:
Hướng dẫn tự học
Tìm thêm một số văn bản nghị luận và luyện tập tóm tắt.
Dặn dò: Chuẩn bị: Ôn tập Tiếng Việt