ÔN TẬP LÀM VĂN

Tiết  120 Tuần 34
Ngày soạn:
Tiếng việt:                              ÔN TẬP LÀM VĂN
A. Mục tiêu bài học: Giúp hs:
-         Củng cố và hoàn thiện các kiến thức và kĩ năng về các thao tác lập luận : phân tích, so sánh, bác bỏ, bình luận ;
-         Củng cố và hoàn thiện các kiến thức và kĩ năng về tóm tắt văn bản nghị luận, viết tiểu sử tóm tắt và bản tin.
Trọng tâm kiến thức, kĩ năng
1. Kiến thức
-         Đặc điểm, yêu cầu và cách thức tiến hành các thao tác : phân tích, so sánh, bác bỏ, bình luận.
-         Yêu cầu và cách thức tóm tắt văn bản nghị luận.
-         Yêu cầu và cách thức viết tiểu sử tóm tắt bản tin
2. Kĩ năng
-         Phân tích đề, lập dàn ý bài văn nghị luận xã hội, nghị luận văn học.
-         Viết đoạn văn, bài văn nghị luận vận dụng các thao tác phân tích, so sánh, bác bỏ, bình luận.
-         Tóm tắt văn bản nghị luận.
-         Viết tiểu sử tóm tắt và bản tin.
B. Phương tiện thực hiện:  SGK, SGV, thiết kế bài học và các phương tiện hỗ trợ khác..
Cách thức tiến hành: Đọc, tìm hiểu, gợi tìm, phân tích phát huy chủ thể hs.
C. Tiến trình giờ dạy:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:
3. Dạy bài mới:
Hoạt động của GV & HS
Nội dung cần đạt
* HS dựa vào bài soạn, trả lời câu hỏi trong SGK (theo nhóm).
* GV chuẩn xác kiến thức những câu hỏi khó, lập bảng so sánh.
Hs nhắc lại:


                                         

 B¶ng tæng hîp
* HS dùa vµo bµi so¹n, tr¶ lêi c©u hái trong SGK (theo nhãm).
* GV chuÈn x¸c kiÕn thøc nh÷ng c©u hái khã, lËp b¶ng so s¸nh.



- Chia 3 nhãm theo 3 bµi tËp SGK.
- C¸c nhãm lµm viÖc vµ cö ®¹i diÖn tr×nh bµy.
- GV nhËn xÐt vµ chuÈn x¸c kiÕn thøc, cho ®iÓm.
Hs th¶o luËn nhãm
LuyÖn tËp
   C©u 1 
Phan Ch©u Trinh ®· sö dông c¸c thao t¸c:
+Thao t¸c lËp luËn b¸c bá
+Thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch
+Thao t¸c lËp luËn b×nh luËn
C©u 2
Ph©n tÝch:
C¬ së ®Ó xuÊt hiÖn c©u “thÊt b¹i lµ mÑ thµnh c«ng
+Tr¶i qua thÊt b¹i
+BiÕt rót ra bµi häc kinh nghiÖm
B¸c bá:
-Sî thÊt b¹i nªn kh«ng d¸m lµm g×
-Bi quan ch¸n n¶n khi gÆp thÊt b¹i
-Kh«ng biÕt rót ra bµi häc
C©u 3
-T¸c gi¶ b¸c bá h¹ng ng­êi kh«ng biÕt sî c¸i g×  trªn ®êi nµy. §Êy lµ quû chø ®©u ph¶i lµ ng­êi. Lo¹i ng­êi nµy rÊt hiÕm, thùc ra kh«ng cã.
-T¸c gi¶ b¸c bá lo¹i ng­êi thø hai: “lo¹i ng­êi sau ®©y th× ch¾c ch¾n kh«ng Ýt: sî rÊt nhiÒu thø nhÊt lµ quyÒn thÕ vµ ®ång tiÒn. Nh­ng ®èi víi c¸i tµi, c¸i thiªn l­¬ng th× l¹i kh«ng biÕt sî, thËm chÝ s½n sµng l¨ng m¹ giµy xÐo. §Êy lµ h¹ng ng­êi hÌn h¹ nhÊt, th« bØ nhÊt, ®åi b¹i nhÊt”
C©u 1
1.Ph©n tÝch ®Ò lËp dµn ý bµi v¨n nghÞ luËn
2.Thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch
3.LuyÖn tËp thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch
4.Thao t¸c lËp luËn so s¸nh
5.LuyÖn tËp thao t¸c lËp luËn so s¸nh
6.LuyÖn tËp kÕt hîp thao t¸c ph©n tÝch vµ so s¸nh
7.B¶n tin
8.LuyÖn tËp viÕt b¶n tin
9.Pháng vÊn vµ tr¶ lêi pháng vÊn
10.Thao t¸c lËp luËn b¸c bá
11.LuyÖn tËp thao t¸c lËp luËn b¸c bá
12.TiÓu sö tãm t¾t
13.LuyÖn tËp viÕt tiÓu sö tãm t¾t
14.Thao t¸c lËp luËn b×nh luËn
15.LuyÖn tËp thao t¸c b×nh luËn
16.LuyÖn tËp vËn dông c¸c thao t¸c lËp luËn
Caâu 2:B¶ng tæng hîp
Thao t¸c So s¸nh
Néi dung: So s¸nh ®Ó t×m ra nh÷ng ®iÓm gièng vµ kh¸c nhau gi÷a hai hay nhiÒu ®èi t­îng
Yªu cÇu vµ c¸ch lµm :§Æt ®èi t­îng so s¸nh trªn cïng mét b×nh diÖn. §¸nh gi¸ trªn cïng mét tiªu chÝ.
Nªu râ quan ®iÓm cña ng­êi viÕt.
Thao t¸c Ph©n tÝch
Néi dung: Chia t¸ch, th¸o gì mét vÊn ®Ò ra thµnh nh÷ngvÊn®Ò nhá, ®Ó chØ ra b¶n chÊt cña chóng.
Yªu cÇu vµ c¸ch lµm : Ph©n tÝch ®Ó thÊy ®­îc b¶n chÊt sù vËt, sù viÖc.
Ph©n tÝch ph¶i ®i liÒn víi tæng hîp
Thao t¸c B¸c bá
Néi dung : Dïng lÝ lÏ, dÉn chøng ®Ó phª ph¸n, g¹t bá nh÷ng quan ®iÓm vµ ý kiÕn sai lÖch. Tõ ®ã nªu ý kiÕn ®óng, thuyÕt phôc ng­êi ®äc, ng­êi nghe.
Yªu cÇu vµ c¸ch lµm
B¸c bá luËn ®iÓm, luËn cø
Ph©n tÝch chØ ra c¸i sai
DiÔn ®¹t rµnh m¹ch, râ rµng. 
Thao t¸c B×nh luËn
Néi dung : §Ò xuÊt ý kiÕn thuyÕt phôc ng­êi ®äc, ng­êi nghe ®ång t×nh víi nhËn xÐt ®¸nh gi¸ cña m×nh vÒ ®êi sèng hoÆc v¨n häc.
Yªu cÇu vµ c¸ch lµm
Tr×nh bµy râ rµng, trung thùc vÊn ®Ò bµn luËn
§Ò xuÊt ®­îc nh÷ng ý kiÕn ®óng
Nªu ý nghÜa, t¸c dông cña vÊn ®Ò.
Tãm t¾t v¨n b¶n nghÞ luËn
Néi dung : Tr×nh bµy ng¾n gän, néi dung cña v¨n b¶n gèc theo mét môc ®Ých nµo ®ã
Yªu cÇu vµ c¸ch lµm
§äc kÜ v¨n b¶n gèc.Lùa chän ý phï hîp víi môc ®Ých tãm t¾t.
T×m c¸ch diÔn ®¹t l¹i luËn ®iÓm.
 ViÕt tiÓu sö tãm t¾t
Néi dung : V¨n b¶n chÝnh x¸c cô thÓ vÒ cuéc ®êi, sù nghiÖp vµ qu¸ tr×nh sèng cña ng­êi ®­îc giíi thiÖu
Yªu cÇu vµ c¸ch lµm
Nguån gèc
Qu¸ tr×nh sèng
Sù nghiÖp
Nh÷ng ®ãng gãp
D. Củng cố
Hướng dẫn tự học
Lập dàn ý, viết đoạn văn, bài văn nghị luận (làm ở nhà) trong đó vận dụng các thao tác phân tích, so sánh, bác bỏ, bình luận.
Dặn dò:- Nắm vững lý thuyết, xem lại bài tập.
              - Hướng dẫn học bài, chuẩn bị bài  : Kiểm tra tổng hợp cuối năm


Slide BÀI CHIẾC LƯỢC NGÀ của nhà văn Nguyễn Quang Sáng
























ÔN TẬP TIẾNG VIỆT

Tiết 118 Tuần 34
Ngày soạn:
Đọc văn:                                              ÔN TẬP TIẾNG VIỆT
                                                     
A. Mục tiêu bài học: Giúp hs:
-         Hệ thống hóa và cũng cố, nâng cao một bước kiến thức về tiếng Việt đã học ;
-         Nâng cao kĩ năng thực hành có liên hệ với những kiến thức lí thuyết đã học và hệ thống hoá kiến thức và kĩ năng.
Trọng tâm kiến thức, kĩ năng
1. Kiến thức
Hệ thống hoá và ôn tập những kiến thức thuộc ba lĩnh vực chủ yếu
-         Kiến thức chung về tiếng Việt : đặc điểm loại hình của tiếng Việt, từ ngôn ngữ chung đến lời nói cá nhân ;
-         Kiến thức về hoạt động giao tiếp ngôn ngữ : ngữ cảnh, nghĩa của câu ;
-         Kiến thức về phong cách ngôn ngữ : phong cách ngôn ngữ báo chí và phong cách ngôn ngữ chính luận.
2. Kĩ năng
-         Nhận biết và phân tích các yếu tố ngôn ngữ, hiện tượng ngôn ngữ (các thành phần nhĩa của câu, sự biểu hiện của cái chung trong ngôn ngữ xã hội và cái riêng của cá nhân trong ngôn ngữ văn bản, sự chi phối của ngữ cảnh đến nội dung và hình thức ngôn ngữ của văn bản).
-         Hệ thống hoá kiến thức bằng bảng tổng hợp trong đó có sự so sánh đối chiếu (hai thành phần nghĩa của câu, đặc điểm loại hình của tiếng Việt, đặc trưng cơ bản của phong cách ngôn ngữ báo chí và phong cách ngôn ngữ chính luận).
B. Phương tiện thực hiện:  SGK, SGV, thiết kế bài học và các phương tiện hỗ trợ khác..
Cách thức tiến hành: Đọc, tìm hiểu, gợi tìm, phân tích phát huy chủ thể hs.
C. Tiến trình giờ dạy:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:
3. Dạy bài mới:
Hoạt động của GV & HS
Nội dung cần đạt
* HS dựa vào bài soạn, trả lời câu hỏi trong SGK (theo nhóm)
* GV chuẩn xác kiến thức những câu hỏi khó, lập bản so sánh.
- Phân biệt ngôn ngữ chung và lời nói cá nhân






- So sánh nghĩa sự việc và nghĩa tình thái








Phân tích 2 thành phần nghĩa trong câu nói: Hôm nay trong ông giáo cũng có tổ tôm. Dễ họ không phải đi gọi đâu.
Tìm ví dụ minh hoạ cho những đặc điểm loại hình tiếng Việt và ghi vào bảng so sánh.











  Đặc trưng cơ bản của phong ngôn ngữ báo chí và phong cách ngôn ngữ chính luận

Câu 1. Phân biệt ngôn ngữ chung và lời nói cá nhân
*Ngôn ngữ chung
- Bao gồm những yếu tố chung cho mọi thành viên trong xã hội như: âm, tiếng, từ…
- Có qui tắc ngữ pháp chung mà mọi thành viên phải tuân thủ như: tổ chức câu, trật tự từ, dấu câu…
- Là sản  phẩm chung của xã hội, được dùng làm phương tiện giao tiếp xã hội.
* Lời nói cá nhân
- Sự vận dụng các yếu tố chung để tạo thành các lời nói cụ thể.
- Vận dụng linh hoạt các qui tắc ngữ pháp.
- Mang dấu ấn cá nhân về nhiều phương diện như : Trình độ, hoàn cảnh sống, sở thích cá nhân.
Câu 5. So sánh nghĩa sự việc và nghĩa tình thái
a.Khái niệm
- Nghĩa sự việc: Nghĩa chỉ sự vật, sự việc trong câu
- Nghĩa tình thái: Nghĩa chỉ tình cảm, thái độ, hoàn cảnh…của câu nói
b. Những biểu hiện thường gặp.
- Hành động, quá trình, tư thế, sự tồn tại, quan hệ…
( tương ứng với các thành phần chủ ngữ, vị ngữ, trạng ngữ, khởi ngữ)
- Sự nhìn nhận, đánh giá và thái độ người nói đối với sự việc, thái độ người nói đối với người nghe.
Câu 6. Phân tích 2 thành phần nghĩa trong câu nói: Hôm nay trong ông giáo cũng có tổ tôm. Dễ họ không phải đi gọi đâu.
- Nghĩa sự việc: Không phải đi gọi họ
- Nghĩa tình thái:  Sự phỏng đoán (dễ… ®©u)
 C©u 7. §Æc ®iÓm lo¹i h×nh tiÕng ViÖt:
1. TiÕng lµ ®¬n vÞ ng÷ ph¸p c¬ së. Mçi tiÕng lµ mét ©m tiÕt(©m tiÕt cã thÓ lµ tõ hoÆc lµ yÕu tç cÊu t¹o tõ)
VÝ dô: Chóng/ta  /  ®ang  /  «n/tËp  /  tiÕng/ViÖt.
(7 tiÕng, 7 ©m tiÕt, 4 tõ )
2. Tõ kh«ng thay ®æi h×nh th¸i
VÝ dô:  T«i rÊt nhí anh Êy vµ anh Êy còng rÊt nhí t«i
3. TrËt tù tõ vµ h­ tõ lµ biÖn ph¸p chñ yÕu ®Ó biÓu thÞ ý nghÜa ng÷ ph¸p
VÝ dô: Anh yªu em  >< em yªu anh
Anh em
C©u 8. §Æc tr­ng c¬ b¶n cña phong ng«n ng÷ b¸o chÝ vµ phong c¸ch ng«n ng÷ chÝnh luËn
* Phong c¸ch ng«n ng÷ b¸o chÝ
1. TÝnh th«ng tin thêi sù
2. TÝnh ng¾n gän
3. TÝnh sinh ®éng hÊp dÉn
* Phong c¸ch ng«n ng÷ chÝnh luËn
TÝnh c«ng khai vÒ quan ®iÓm chÝnh trÞ
TÝnh chÆt chÏ trong diÔn ®¹t vµ suy luËn
TÝnh truyÒn c¶m thuyÕt phôc

D. Củng cố:  
Hướng dẫn tự học
-         Lập các bảng tổng hợp, hệ thống hoá kiến thức.
-         So sánh tiếng Việt với ngoại ngữ được học về các đặc điểm loại hình để thấy rõ đặc điểm của từng ngôn ngữ.

Dặn dò: - Chuẩn bị bài: Ôn tập Làm văn


TÓM TẮT VĂN BẢN NGHỊ LUẬN

Tiết  117 + 119  Tuần 33+34
Ngày soạn:
Văn học sử:           TÓM TẮT VĂN BẢN NGHỊ LUẬN
                                                         
A. Mục tiêu bài học: Giúp hs:
-         Hiểu mục đích, yêu cầu, cách thức tóm tắt văn bản nghị luận.
-         Có kĩ năng tóm tắt văn bản nghị luận.
Trọng tâm kiến thức, kĩ năng
1. Kiến thức
-         Mục đích tóm tắt văn bản nghị luận ;
-         Các yêu cầu tóm tắt văn bản nghị luận.
-         Cách tóm tắt văn bản nghị luận.
2. Kĩ năng
-         Tóm tắt một văn bản nghị luận (dài khoảng 1000 chữ).
-         Trình bày miệng bài tóm tắt trước tập thể.
B. Phương tiện thực hiện:  SGK, SGV, thiết kế bài học và các phương tiện hỗ trợ khác..
Cách thức tiến hành: Đọc, tìm hiểu, gợi tìm, phân tích phát huy chủ thể hs.
C. Tiến trình giờ dạy:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:
3. Dạy bài mới:
Hoạt động của GV & HS
Nội dung cần đạt

 I. Mục đích-yêu cầu của việc tóm tắt văn bản nghị luận. 
 Hs làm việc với sgk
- Mục đích của việc tóm tắt văn bản nghị luận?
1. Mục đích : Trình bày ngắn gọn nội dung của văn bản gốc, theo mục đích sử dụng của mình.
(Nắm được nguồn dữ liệu, các thao tác, để sử dụng, để rèn luyện khả năng tư duy của mình)


- Yêu cầu của việc tóm tắt?
2. Yêu cầu:
+ Đảm bảo các tư tưởng, luận điểm của văn bản gốc. Không được tự ý thêm thắt, xuyờn tạc.
+ Diễn đạt ngắn, gọn, súc tích (loại bỏ những thông tin khôngphù hợp với mục đích tóm tắt) .
-Hs đọc văn bản sgk
- Nêu vấn đề mà tác giả đưa ra bàn bạc?  
II. Cách tóm tắt
- Vấn đề tác giả đưa ra bàn bạc:
+ ở nước ta không có luân lí xã  hội .  

- Dựa vào đâu mà ta biết được vấn đề tác giả đưa ra bàn bạc?
- Các dẫn chứng
+ Dân ta “phải ai tai nấy, ai chết mặc ai” “dân không biết đoàn thể, không trọng công ích” ‘thấy quyền thế thì chạy theo quỵ luỵ, dựa dẫm”
- Mục đích viết văn bản này của nhà chí sĩ yêu nước Phan Châu Trinh?
- Thức tỉnh luân lí đạo đức cho dân
- Phê phán bọn quan lại Nam triều
- Làm sao cho dân ta phát triển dân trí, để giành lại độc lập tự do.


- Tìm các câu văn thể hiện luận điểm của tác giả?
+ Câu 1: “xã hội luân lí thật trong nước ta tuyệt nhiên không ai biết đến”
+ Câu 2: “Cái xã hội chủ nghĩa bên châu Âu rất thịnh hành”
+ Câu 3: “Người ta có ăn học biết xét kĩ thấy xa như thế còn người nước mình thì sao”
+ Câu 4: “Dân không biết...chẳng biết có dân”
+ Câu 5: “Những kẻ ở vườn... mùi làm quan”
+ Câu 6: “Nay muốn...đoàn thể đã”



- Cách trình bày những luận cứ của tác giả?
1.LuËn ®iÓm: “D©n kh«ng biÕt...ch¼ng biÕt cã d©n”
2.LuËn cø:
+ Bän Êy muèn gi÷ tói tham ®Çy m·i, ®Þa vÞ cña m×nh ®­îc v÷ng m·i bÌn kiÕm c¸ch ph¸ tan tµnh ®oµn thÓ cña quèc d©n
+ “DÉu tr«i næi ...phó quý”
+ “Mét ng­êi lµm quan...chª bai”
+ “Ng­êi ngoµi ...sao ®­îc”
+ “Ngµy x­a ... lµm quan n÷a”
+ “Nh÷ng bän quan l¹i...¨n c­íp cã giÊy phÐpvËy”

à Trong luận điểm thứ tư này tác giả dùng sáu luận cứ để làm rõ luận điểm.



-Hs thảo luận nhóm
II/ Luyện tập
* Câu 1
-Sự đa dạng và thống nhất của người In-đô-nê-xi-a
-Xuân Diệu là một tài năng về nhiều mặt
- Hs thảo luận nhóm
- Xác định vấn đề  và mục đích nghị luận?
* Câu 2
-Vấn đề nghị luận: nguồn nước ngọt ngày càng bị khan hiếm
-Liên hợp quốc đã ra lời kêu gọi bảo vệ nguồn nước ngọt

Mục đích: mọi người thấy vấn đề cấp bách.
Mọi người phải có trách nhiệm tiết kiệm nước
Mọi người đều phải tham gia việc bảo vệ nguồn nước ngọt, chống ô nhiễm. 



- Tìm các luận điểm được thể hiện trong văn bản?
Luận điểm 1:
Trong đời sống, thứ tài sản bị huỷ hoại và lãng phí nhiều nhất là nước.
Luận điểm 2:
Các nhà khoa học đã cho biết, nước ngọt trên trái đất này là có hạn
Luận điểm 3:
Trên trái đất, không phải nước nào cũng may mắn được trời cho đủ nước ngọt để dùng.
Luận điểm 4:
Liên hợp quốc đã ra lời kêu gọi bảo vệ nguồn nước ngọt.

- Tóm tắt văn bản bằng ba câu.
 “Tài sản bị huỷ hoại và lãng phí nhiều nhất là nước ngọt, Nước ngọt trên trái đất là có hạn, người tăng lên, công nghiệp phát triển, nước sử dụng nhiều và nước thải làm ô nhiễm hồ, ao, sông, ngòi.Chúng ta phải biết tiết kiệm và bảo vệ nguồn nước sạch”

D. Củng cố:
Hướng dẫn tự học
Tìm thêm một số văn bản nghị luận và luyện tập tóm tắt.
Dặn dò: Chuẩn bị: Ôn tập Tiếng Việt


ÔN TẬP VĂN HỌC

Tiết  115+116  Tuần 33
Ngày soạn:
Làm văn:                                        ÔN TẬP VĂN HỌC
                                                         
A. Mục tiêu bài học: Giúp hs:
-         Nắm vững những tri thức cơ bản về văn học hiện đại, hệ thống các tác phẩm theo tinh thần thể loại ;
-         Biết phân tích theo từng cấp độ : sự kiện - tác phẩm - hình tượng và ngôn ngữ theo phong cách chức năng.
Trọng tâm kiến thức, kĩ năng
1. Kiến thức
-         Khái niệm về văn học hiện đại.
-         Những tác phẩm, tác giả đã học phân theo thể loại.
-         Bản chất đặc thù : tính hiện đại của tác phẩm.
2. Kĩ năng
Nhận diện, phân tích tác phẩm văn học hiện đại.
B. Phương tiện thực hiện:  SGK, SGV, thiết kế bài học và các phương tiện hỗ trợ khác..
Cách thức tiến hành: Đọc, tìm hiểu, gợi tìm, phân tích phát huy chủ thể hs.
C. Tiến trình giờ dạy: 1. Ổn định lớp:
                                   2. Kiểm tra bài cũ:
                                   3. Dạy bài mới:
Hoạt động của GV & HS
Nội dung cần đạt
- Thơ mới khác với thơ trung đại như thế nào?
- GV lập bảng cho HS thảo luận và gọi đại diện lên bảng ghi hoàn chỉnh các phần à GV nhắc lại một số bài đã học để so sánh, nhận xét .





- Cho HS lên hòan chỉnh các yêu cầu: Những nội dung cơ bản và đặc điểm nghệ thuật chủ yếu của các bài thơ Lưu biệt khi xuất dương của Phan Bội Châu, Hầu trời của Tản Đà? Làm rõ tính chất giao thời ( giữa văn học trung đại và văn học hiện đại) về nghệ thuật của các tác phẩm nói trên.














 Qua việc phân tích, so sánh các bài thơ Lưu biệt khi xuất dương của Phan Bội Châu, Hầu trời của Tản Đà, Vội vàng của Xuân Diêu, em hãy làm rõ quá trình hiện đại hóa thơ ca thời kì đầu thế kỉ XX đến CMT8/1945?
- GV cho HS  trình bày ý kiến sau đó diễn giải, nhận xét.





- GV cho HS lên bảng trình bày: Nội dung tư tưởng và đặc sắc nghệ thuật của các bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu,Tràng giang của Huy Cận, Đây thôn Vĩ Dạ của Hàn Mặc Tử, Tương tư của Nguyễn Bính, Chiều xuân của Anh Thơ.












HẾT TIẾT 113
Câu 1 : Thơ mới và thơ trung đại
THƠ TRUNG ĐẠI
THƠ MỚI
Ra đời trong xã hội phong kiến. Chịu ảnh hưởng thi pháp văn học Trung Quốc.
Ra đời trong xã hội thực dân nửa phong kiến. Chịu ảnh hưởng thi pháp văn học Phương Tây.
Tác giả là tầng lớp nho sĩ, quan lại.
Tác giả là trí thức Tây học.
Thể hiện “ cái đại chúng”
Thể hiện “ cái tôi” một cách tuyệt đối, ý thức cá nhân phát triển.
Câu 2:
LƯU BIỆT KHI XUẤT DƯƠNG
HẦU TRỜI
1/ Nội dung
- Chí làm trai là chủ động xoay trời đất, làm việc kì lạ, làm chủ cuộc sống…
- Khẳng định sự đóng góp của cá nhân với cuộc đời, tin tưởng vào thế hệ mai sau.
- Xót xa trước hiện thực đất nước, phê phán nền thi cử Nho học.
- Khát vọng hành động và tư thế buổi lên đường.
1/ Nội dung
- Khẳng định tài năng văn chương hơn người, khao khát muốn thể hiện cái tôi tài hoa, phóng túng giữa cuộc đời của tác giả.
- Cuộc sống của người cầm bút.
2/ Nghệ thuật
- Thể thơ thất ngôn bát cú.
- Luật và ngôn ngữ thuộc phạm trù văn học trung đại.
- Xây dựng được hình tượng mang vẻ đẹp lãng mạn, hào hùng, hình ảnh kì vĩ, mạnh mẽ



- Viết năm 1905.
2/ Nghệ thuật
-   Hư cấu truyện Hầu trời à có sự sáng tạo trong sáng tác.
- Thể thơ thất ngôn tự do.
- Giọng thơ tự nhiên, ngôn ngữ giản dị, hóm hỉnh…
- “Cái tôi cá nhân” vần phảng phất tính “ cái ngông “ của nhà văn Nho tài tử trong thơ ca trung đại thời kỳ cuối.
- Viết năm 1921
Câu 3
- Lưu biệt khi xuất dương của Phan Bội Châu. Hầu trời – Tản Đà. Được viết vào đấu thế kỷ XX, đây là thời kỳ đầu quá trình hiện đại hóa văn học Việt Nam.
- Hai bài thơ này đã đề cập đến Cái tôi à ý thức cá nhânà  khẳng định mạnh mẽ cá nhân nhưng cả hai bài chỉ là gạnh nối của hai thời đại thi ca.
- Vội vàng – Xuân Diệu đã thể hiện sự cuồng nhiệt hết mình khi giao cảm với thiên nhiên, cuộc sống, con người. Xuân Diệu bộc lộ quan niệm mới mẻ về nhân sinh, thời gian, đời người và lối sống vội vàng.
ð     Đến Xuân Diệu, quá trình hiện đại hóa văn học mới diễn đạt tới đỉnh cao, hoàn thiện.
Câu 4
T/ PHẨM
NỘI DUNG
NGHỆ THUẬT
Vội vàng
XD










Tràng giang  (HC)



Đây thôn Vĩ Dạ (ïHMT)





Tương tư
(NB)







Chiều xuân (AT)





- Sự giao cảm hết mình với thiên nhiên, với con người, với cái đẹp của thiên nhiên, cái vẻ đẹp của con ngưởi. Từ đó có quan niệm mới mẻ về nhân sinh. Nỗi buồn về thới gian một đi không bao giờ trở lại, đời người hữu hạn. Để từ đó có cách sống vội vàng.

- Huy Cận gửi nỗi buồn của mình, cái tôi cô đơn trước thiên nhiên sông dài trời rộng và cả những vật hữu hình nhỏ bé, trôi nổi. Đồng thờii đọng lại trong tình yêu quê hương đất nước
- Bức tranh đẹp trong sự giao cảm với thiên nhiên và con người, để từ đó nhà thơ bộc lộ nỗi buồn gợi nhớ đến bâng  khuâng. Một nỗi buồn với bao uẩn khúc trong lòng. Một tình cảm tha thiết với đời, với người

- Diễn tả tâm trạng của chàng trai lúc tương tư. Để từ đó thấy được hồn quê hoà lẫn với cảnh quê. Từ thương nhớ đến hờn giận, trách móc, chàng trai bộc lộ khát vọng hạnh phúc lứa đôi.





- Bức tranh chiều xuân tiêu biểu ở đống bằng Bắc Bộ hiện lên với không khí  và nhịp sống ở nông thôn.
- Với cảnh vật của mùa xuân êm ả.
- Giọng điệu say mê sôi nổi, có nhiều sáng tạo về ngôn ngữ và hình ảnh.
- Kết hợp giữa cảm xúc và mạch luận lý.

- Bài thơ mang màu sắc cổ điển mà vẫn có giọng điệu gần gũi thân thuộc ở hình ảnh trong thơ.
- giàu hình ảnh biểu hiện nội tâm. Ngôn ngữ tinh tế, giàu sức liên tưởng.



- Miêu tả diễn biến tâm trạng. Kết hợp giữa hồn quê và cảnh quê. Thể thơ lục bát, ngôn ngữ giản dị, giọng thơ ngọt ngào, tha thiết làm sống dậy hồn xưa đất nước.

- Thủ pháp gợi tả làm nổi bật không khí, nhịp sống ở nông thôn.
- Dùng cái động để tả cái tĩnh.


TIẾT 114

- GV cho HS lên bảng trình bày: Nội dung tư tưởng và đặc sắc nghệ thuật của các bài thơ  Chiều tối, Lai tân của Hồ Chí Minh; Từ ấy, Nhớ đồng của Tố Hữu?















- Cái đẹp cái hay, sức hấp dẫn của bài thơ “ tôi yêu em”( Pu-skin)?


- Phân tích hình tượng nhân vật Bê- li- cốp trong truyện ngắn Người trong bao của ( Sê – khốp).


- Phân tích hình tượng nhân vật hình tượng nhân vật Giăng-van-giăng trong truyện ngắn Người cầm quyền khơi phục uy quyền của ( Huy- gô).
Câu 5:
TP
NI DUNG
 NGH THUT

Chieàu toái
(HCM)

 

Lai Taân
(HCM)

 




Töø aáy
(TH)

 

Nhôù ñoàng (TH)
- Tình yeâu thieân nhieân, yeâu cuoâc soáng yù chí vöôn leân hoøan caûnh khaéc nghieät cuûa ngöôøi tuø coäng saûn. Baøi thô theå hieän tinh thaàn laïc quan cuûa Baùc.

- Baøi thô nhö moät töù cöôøi hoùm hænh ñaày tính chaát traøo loäng thaâm thuùy vaøo xaõ hoäi Trung Hoa daân quoác thôøi TGT.

Lôøi taâm nguyeän cuûa ngöôøi thanh nieân trong böùôc ñöøng giaùc ngoä lyù töôûng Ñaûng. Ñoàng thôøi boäc loä nieàm vui, say, traøn treà söùc soáng khi ñoùn nhaän lyù töôûng Ñaûng

Noãi nhôù da dieát cuûa nhaø thô vôùi queâ höông, con ngöôøi. Qua ñoù boäc loä nieàm say meâ lyù töôûng, khaùt khao töï do.
- Baøi thô laø söï keát hôïp giöõa veû ñeïp coå ñieån maø hieän ñaïi. Maïch thô coù söï vaän ñoäng maïnh meõ.

- Taïo neân keát caáu ñaët bieät ôû caâu cuoái ñeå coù gioïng dieäu chaâm bieám nheï maø ñau

Vaän ñoäng veà taâm traïng theå hieän qua ngoân ngöõ, hình aûnh, nhaïc ñieäu


Söû duïng thô coù keát caáu ñiaäp ( töø, kieåu caâu)
Theå hieän dieãn bieán taâm traïng
Caâu 6:Caùi ñeïp caùi hay, söùc haáp daãn cuûa baøi thô “ toâi yeâu em”.
-  Lôøi giaõi baøy tình yeâu chaân thaønh, maõnh lieät, nhaân haäu, vò tha nhöng thaãm ñaày noãi buoàn.
- Ngoân ngöõ giaûn dò keát hôïp giöõa caûm xuùc laø lyù trí.
Caâu 7: Hình töôïng nhaân vaät Beâ- li- coáp
- Hình aûnh cuûa moät boä phaän trí thöùc Nga cuoái theá kyû XIX soáng baïc nhöôïc , baûo thuû, ít kyû.
-  Xaây döïng nhaân vaät ñieån hình, gioïng keå chaäm, dieãu côït keát hôïp vôùi söï buoàn ñôøi.
-  Taùc giaû thöùc tænh moïi ngöôøi khoâng theå soáng nhö theá naøy nöõa
Caâu 8: Hình töôïng nhaân vaät Giaêng-van- giaêng
- Laø ngöøôi ban phaùt tình thöông cho nhöõng keû khoán khoå.
- Laø ngöôøi chòu nhieàu thieät thoøi vì ngöôøi khaùc.
- Loái xaây döïng nhaân vaät ñoái laäp, cöû chæ, lôøi noùi, nuï cöôøi ttreân moâi cuûa Giaêng  laøm nhaân vaät theâm ñaëc saéc.
à Taùc giaû muoán khaúng ñònh : Trong hoøan caûnh baát coâng con ngöôøi chaân chính vaãn coù nieàm tin vaøo töông lai döïa vaøo tình yeâu thöông.

D. Củng cố: Kỹ năng làm bài nghị luận văn học
Hướng dẫn tự học : Trả lời câu các câu hỏi ôn tập trong SGK.
Dặn dò: Chuẩn bị: - Bài một số thể loại văn học.